«Πότε κατασκευάστηκε ο πρώτος ηλεκτρονικός υπολογιστής ENIAC; Τη δεκαετία 1930-1940, για να ξεπεραστεί η μεγάλη οικονομική ύφεση που είχε προκαλέσει το κραχ του 1929 στις ΗΠΑ; Τη δεκαετία 1940-1950 στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας για τις ανάγκες του αμερικανικού στρατού; Τη δεκαετία 1950-1960, με χρηματοδότηση των μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών των ΗΠΑ; Ή μήπως στη ναζιστική Γερμανία τη δεκαετία του 1930, για να ενισχυθεί η πολεμική μηχανή του Χίτλερ;».
Το βέβαιο είναι ότι οι μαθητές που θα βρεθούν το Σάββατο 13 Απριλίου στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος», για να απαντήσουν σε ερωτήσεις ιστορικής γνώσης, σίγουρα θα το κάνουν επειδή αγαπούν την Ιστορία. Ο σχεδιασμός του διαγωνισμού εγγυάται μία ιδιαίτερα ευχάριστη εμπειρία συμμετοχής στη διαδικασία. Δεν απαιτείται από τα παιδιά να μπουν στη λογική αποστήθισης, δεν χρειάζεται να μελετήσουν, και δεν θα αισθανθούν ίχνος άγχους, όπως συνήθως συμβαίνει με τους διαγωνισμούς και τις εξετάσεις. Ο διαγωνισμός διοργανώνεται από τη Σχολή Μωραΐτη και το Iδρυμα Μείζονος Ελληνισμού με την έγκριση του υπουργείου Παιδείας για μαθητές της Β΄ και Γ΄ Γυμνασίου και της Α΄ Λυκείου.
«Για πρώτη φορά γεννιέται ένας διαγωνισμός για παιδιά που απολαμβάνουν να διαβάζουν Ιστορία. Για νέες και νέους που βιώνουν τους θεσμούς, τις σχέσεις εξουσίας ανθρώπων και κρατών, τα επιστημονικά επιτεύγματα, την τέχνη, το κακό και το κοινό καλό στην ιστορική τους προοπτική» παρατηρεί, μιλώντας στην «Κ» για το θέμα, η Πηνελόπη Βουτσινά, υποδιευθύντρια στη Σχολή Μωραΐτη και υπεύθυνη σχεδιασμού και επιμέλειας του διαγωνισμού μαζί με τη Σοφία Χαροκόπου, διευθύντρια Ανάπτυξης στο Ιδρυμα Μείζονος Ελληνισμού.
Τα παιδιά θα κληθούν να απαντήσουν μέσα σε 60 λεπτά σε 30 ερωτήσεις με πολλαπλής επιλογής απαντήσεις (multiple choice) διαμορφωμένες από επιστημονική επιτροπή με ακαδημαϊκή υπεύθυνη τη Χριστίνα Κουλούρη, καθηγήτρια Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Ο διαγωνισμός διακρίνεται για την πρωτοτυπία της δομής και του περιεχομένου του, τη διαφοροποίηση ερωτήσεων και διαβάθμιση δυσκολίας ανάλογα με την ηλικία και το εύρος γνώσεων των παιδιών, τη μη απαίτηση προετοιμασίας και την αξιοποίηση της κριτικής τους σκέψης. Η διατύπωση των ερωτήσεων είναι εμπλουτισμένη από πηγές, φωτογραφικό υλικό και χάρτες, στα πρότυπα του SAT History. Τα θέματα θα καλύπτουν ευρύ φάσμα των στιγμών του 20ού αιώνα που επηρεάζουν τη ζωή μας σήμερα, όπως την ιστορία πολέμων και διακρατικών σχέσεων, τις κοινωνικές αλλαγές, τις εξελίξεις των επιστημών, τεχνών και ιδεών που συντελούνται μέσα στον αιώνα αυτό.
Σκοπός των διοργανωτών είναι η συμμετοχή των νέων μας σε μία ευχάριστη διαδικασία ανάδειξης της ιστορικής σκέψης και κοινωνικής συνείδησης, η θεσμοθέτησή του στον χώρο της εκπαίδευσης και η διασύνδεσή του με αντίστοιχους διεθνείς διαγωνισμούς. «Υπάρχουν πολλοί και σημαντικοί μαθητικοί διαγωνισμοί στην Ελλάδα για τα μαθηματικά, τη φυσική και τη χημεία. Ωστόσο, η προσέγγιση του ελληνικού σχολείου ότι η μαθηματική σκέψη είναι ο κατεξοχήν χώρος που σταθμίζει τις νοητικές δεξιότητες, είναι ένα από τα μεγάλα μυθεύματα και σε επιστημολογικό επίπεδο αλλά και για την ίδια την αγορά εργασίας. Τα παιδιά γνωρίζουν ότι για την επίλυση προβλημάτων δεν αρκούμαστε σε μηχανιστικά μοντέλα. Εχουμε ανάγκη από κοινωνική και ιστορική συνείδηση και προσωπικό στοχασμό, με πολύ περισσότερες μεταβλητές», αναφέρει η κ. Βουτσινά, και τονίζει: «Η σημασία των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών στα σχολεία είναι τεράστια για την εποχή μας. Προάγουν τη δημοκρατία στη σκέψη, τον λόγο και τα συναισθήματα. Αναπτύσσουν την ικανότητα των εφήβων να βλέπουν τον κόσμο από την οπτική γωνία άλλων ανθρώπων, ώστε να είναι σε θέση να νοιάζονται και να αποφασίζουν με επάρκεια για ζητήματα της τοπικής και ευρύτερης κοινωνίας».
Υποβολή αιτήσεων
Για τους τριάντα πρώτους στην αξιολόγηση θα υπάρχουν σημαντικά βραβεία. Εύλογα οι διοργανωτές απευθύνονται σε όλους τους μαθητές της χώρας. Ο χρόνος υποβολής αιτήσεων συμμετοχής ξεκίνησε και θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή 29 Μαρτίου. Περισσότερες πληροφορίες στο www.moraitis.edu.grκαι το πιο εξειδικευμένο istoria4teens.com.